Sunk costs of verzonken kosten kunnen je flink vasthouden in het leven – als mens én als ondernemer. Heb je wel eens een investering gedaan waarvan je achteraf spijt had? Maar er toch geld, energie en tijd in bleef pompen, puur omdat je er al zoveel in had zitten?

Geen zorgen. Dat hebben wel allemaal wel eens gedaan. Gelukkig kunnen we leren van onze (en elkaars) fouten. In dit artikel vertel ik je hoe en waarom je verzonken kosten zo snel mogelijk los moet laten, én hoe je betere beslissingen kunt nemen voor de toekomst.

Wat zijn verzonken kosten, ofwel sunk costs?

Wat zijn verzonken kosten, ofwel ‘sunk costs’ in het Engels, nu precies? Nou, het komt heel basaal neer op ‘weggegooid geld’. Het zijn kosten die al gemaakt zijn, die je niet meer kunt terugkrijgen – al zou je dat wel willen.

Dit kan een investering van geld zijn, maar ook van tijd of energie. Vaak is het een combinatie.

Typische voorbeelden van verzonken kosten, ofwel sunk costs

Ik zal je wat typische voorbeelden van sunk costs geven. Herken je jezelf ergens in? 

• Je hebt 30.000 euro in een businesscoach geïnvesteerd, zonder dat het echt veel zoden aan de dijk heeft gezet. Je denkt: ‘Hm, ik kan hier niks mee’, maar je gaat wel nog braaf naar alle meetings.
• Je hebt heel je hart en ziel in het ontwerpen van een nieuw product gestoken, en hier dagen of zelfs weken aan besteed. Helaas is het niet zo mooi geworden als je had gehoopt en past het niet eens bij de rest van je producten. Maar hè, je laat het toch produceren; anders zou het zonde zijn van de tijd die je erin hebt gestopt.
• Je hebt al honderden euro’s geïnvesteerd in Google ads en het werkt maar niet. Je komt tot de conclusie dat jouw klanten toch meer op Instagram zitten. Toch blijf je doorgaan met de Google ads. Het duurde immers lang om dat onder de knie te krijgen!
• Je hebt tientallen uren besteed aan het inwerken van je nieuwe werknemer – zonder tevreden resultaat. Eigenlijk weet je dat je haar moet ontslaan, maar dat zou dan al helemaal als verspilde energie voelen. Dus houd je haar maar.

Als je dat zo leest, vind je het dan niet ontzettend onlogisch? Ik bedoel, waarom zou je ergens tijd en energie in blijven steken als je weet dat het niet werkt?

Verliesaversie: we willen liever niet iets verliezen dan wel iets winnen

Onze angst om iets te verliezen is groter dan ons verlangen om iets te winnen. We doen er vaak van alles aan om te voorkomen dat we iets kwijtraken waar we veel geld of tijd in hebben gestopt. Dit heet ook wel ‘verliesaversie’. 

Daarom blijven we zo lang hangen in verkeerde keuzes. Eigenlijk werkt dat ook zo in een slechte relatie… 

Vaak weten we bij voorbaat niet dat deze keuzes verkeerd zijn, maar gaandeweg komen we daar wel achter. En wanneer we daarachter zijn, duurt het vaak nog tergend lang voordat we de beslissing nemen om het voorgoed af te kappen.

Dat komt omdat iets afmaken, ondanks de torenhoge investeringen, meer als een succes aanvoelt dan vroegtijdig afhaken of iets opgeven – ook al is het vanwege een beter alternatief.

Wat zou jij doen?

Een voorbeeld. Je hebt al vier jaar lang een Instagram account met prachtige foto’s. Je hebt een flinke som geld betaald voor de photoshoots, voor influencers en misschien wel voor de captions als je een tekstschrijver hebt ingehuurd. Het account heeft meer dan 10.000 volgers. 

Het probleem is alleen dat jij en je bedrijf een andere kant op zijn gegroeid. Je gebruikt het account nauwelijks meer, want je hebt je op andere diensten of producten gefocust. Misschien gebruik je zelfs wel andere social media.

De vraag is nu: verwijder je het account? Het levert je immers niets meer op, want die volgers zijn totaal niet geïnteresseerd in je nieuwe product. Of blijf je er toch nog af en toe op posten omdat het anders zo zonde is van het grote volgersaantal en de energie die je erin hebt gestopt?

Waarom verzonken kosten loslaten zo cruciaal is voor ondernemers

Waar jij je energie in stopt, groeit. Tenzij iets niet meer werkt of wanneer je ergens je energie in stopt tegen beter weten in. 

Hoe meer jij je vasthoudt aan iets wat in het verleden misschien heeft gewerkt, hoe minder energie (tijd, geld) je beschikbaar hebt voor opties die beter voor je werken in het heden of de toekomst.

Te veel focus leggen op verzonken kosten, leidt tot mindere prestaties in je bedrijf. Iets wat je juist niet wilt! Het heeft je immers al genoeg gekost. Dus hoe kun je die sunk costs nu eindelijk eens loslaten?

Hoe je verzonken kosten loslaat voor een betere toekomst

1. Evalueer of je investering voldoende oplevert

Of het nu om een investering gaat waar je je halve spaargeld voor hebt opgeofferd, of om een wat kleinere investering, het is belangrijk om te evalueren of je investering voldoende opbrengt. 

Om dit te kunnen doen, helpt het om van tevoren vast te stellen wat je eruit wilt halen. Dit kun je eventueel nu of naderhand ook nog doen natuurlijk. Beantwoord de volgende vragen:

• Met welk resultaat ben jij tevreden? Druk dit uit in geld, geluk, groei, etc.
• Wat moet het je opleveren om het de investering waard te laten zijn? En binnen welke tijd?
• Waar steek jij het allerliefst je energie in als je zou mogen kiezen?

Ligt het huidige resultaat van je investering daar ver onder? En denk je gelukkiger (en hopelijk rijker) te worden van een alternatieve keuze? Dan is het vrij duidelijk wat je te doen staat. 

2. Focus niet op de verspilling van tijd en geld, maar op het betere alternatief

Train je brein om dingen anders te gaan zien. We blijven vaak hangen in het verleden of we maken ons zorgen over de toekomst, zo werkt het brein nu eenmaal. En door die angst blijven we vaak bij wat we al kennen. 

Richt jezelf in plaats daarvan op de vraag: ‘Wat voor ruimte komt er voor nieuwe kansen?‘ 

Focus niet op de ‘verspilling’ van tijd of geld, maar trek je lessen. Leer van je fouten en maak ruimte voor een betere toekomst.