Zeg eens eerlijk… Wat zou je doen als je erachter komt dat je met elke verkoop verlies maakt in plaats van winst? Zou je dan niet veel liever een goed doel gaan steunen met vrijwilligerswerk, een cursus Spaans oppakken, of die 15 “Oh ja die moet ik ook nog eens bekijken”-films gaan bingewatchen? Ik zou het wel weten… Maar, wat kost jouw product nou eigenlijk echt? Veel ondernemers zie ik nog wel vol goede moed een productprijs bepalen voordat ze het gaan verkopen. Er wordt een inschatting gemaakt van de inkoopkosten en een schatting erbij gerekend voor het verpakken en het verzenden van de artikelen. Een kleine check met wat soortgelijke producten ongeveer kosten en jouw productprijs is bepaald. Klaar is kees.
Lees ook: Waarom kostprijsberekeningen en prijsbudgetten écht belangrijk zijn
En tuurlijk, helemaal in het begin is het altijd even zoeken naar de optimale prijs voor je product. Er zijn vaak nog te weinig ‘harde feiten’ om de prijs op te baseren. Maar als de harde feiten er zijn, dan moeten we ze gebruiken in plaats van met oogkleppen op doorgaan. Want heb jij ooit een nacalculatie gedaan van wat je product nou echt kost? Misschien heb je dit tot nu toe nog nooit gedaan omdat je eigenlijk geen idee hebt wat het is of hoe het moet. Of misschien mis je punten.
Want hoe kom je er nou eigenlijk achter of de productprijs klopt?
Prijsverschillen
Hoeveel had je begroot aan kosten en hoeveel heb je uiteindelijk echt uitgegeven? Waren de materialen en de producten die je moest inkopen toch duurder? Ben je toch voor ander verpakkingsmateriaal gegaan wat duurder bleek te zijn? Ben je de labels en stickers vergeten? Verkocht je een bedrag inclusief verzendkosten, maar zijn de werkelijke kosten hoger?
Vergelijk de werkelijke inkoopfacturen met de kostprijsberekeningen. Als je had ingeschat 1 euro per product kwijt te zijn en je hebt een factuur gekregen van 50 euro voor 40 producten, dan klopt je berekening dus niet.
Efficiencyverschillen
In hoeverre heb jij efficiënt gewerkt en daadwerkelijk de hoeveelheid tijd/grondstof gebruikt zoals gepland? Heb je bijvoorbeeld toch meer van een ingrediënt gebruikt voor het eindresultaat? Of gaat er meer materiaal verloren dan verwacht? Maak je kleding en haal je minder stukken uit een stof dan van te voren geschat? Maar ook: misschien had jij gepland dat je een batch in een uur kon produceren, maar is het gebleken dat je er veel langer of korter mee bezig bent.
Toerekenen van vaste kosten
De vaste kosten die je hebt (website, systemen, abonnementen, marketing, etc.) reken je toe aan de verkoopprijs van een artikel. Want de prijzen moeten uiteindelijk zowel de kostprijs als de vaste kosten als je winst dekken. Maar als je vaste kosten veranderen (omdat het toch niet zo vast blijkt te zijn) of je verkoopaantal verandert, verandert ook het bedrag wat je toerekent.
Als je van tevoren verwacht had dat je je vaste kosten kon verspreiden over de verkoop van 500 stuks van je product, maar dit aantal in werkelijkheid 350 blijkt te zijn, dan moet je je vaste kosten dus verdelen over minder stuks. Dit betekent dat de prijs per product omhoog gaat. Of dat je toch meer moet verkopen. 🙂
Toerekenen van onvoorziene omstandigheden
Wanneer je je productprijs bepaalt, is het belangrijk om alle kosten in die prijs te verwerken. Ook de kosten voor onvoorziene omstandigheden, zoals materialen die kapot gaan of retouren (hoe vaak komen retouren voor?).
Is de productprijs die je vraagt echt de prijs?
Hiermee bedoel ik of je misschien stiekem vaak korting geeft en of je dit ook wel doorberekent in de prijs die je vraagt. Geef je bijvoorbeeld korting omdat je denkt: yes, meer verkopen, maar verkoop je dan eigenlijk onder je marge? Neem deze periodes van korting dus ook mee in de berekening van je prijs.
En als je de harde feiten in kaart hebt gebracht moet je wel actie ondernemen daarna hè. Want het weten en niet doen is hetzelfde als het niet weten.
PS: Deze blog is trouwens vooral gericht op productondernemers. Maar als je een dienstverlener bent, kun je de nacalculatie doen aan de hand van de uren die je ergens aan hebt besteed of wat de marktwaarde is.